Zdarzyło Wam
się kiedyś przeglądać menu w kawiarni i czuć się jak na intensywnym kursie
„włoski dla początkujących”? Caffè latte, cappuccino, latte macchiato… A po
polsku?
Okazuje się,
że większość bywalców kawiarni zna kilka typów kaw i to do nich ogranicza swój
wybór. Niedoinformowanie to warte jest jednak bliższej uwagi. Z kilku powodów.
Po pierwsze, Polacy coraz chętniej spędzają czas przy kawiarnianych stolikach. To,
co do niedawna było jedynie modą wielkich miast powoli upowszechnia się też w
mniejszych miejscowościach i przekształca się nawet w stały nawyk konsumencki.
Świadczą o tym statystki (bo wszystko ma swoją statystykę, nawet picie kawy).
Wynika z nich, że w ciągu ostatniego roku ponad połowa Polaków odwiedziła
kawiarnię, sieciową lub niezależną, przynajmniej raz w miesiącu, wydając przy
tym średnio 20 złotych.
Po drugie, Polacy
odwiedzający kawiarnie najchętniej zamawiają podobno caffelatte i cappuccino. A
może tak, ze względu na ciągle rosnącą nad Wisłą kawiarnianą hossę, warto
byłoby od czasu do czasu urozmaicić swój kawiarniany repertuar?
W Polsce kawa
pojawiła się podobno po bitwie pod Wiedniem, zwycięsko zakończonej przez Jana
III Sobieskiego. Wtedy to w Rzeczpospolitej zaczęto otwierać pierwsze kawiarnie.
Z tą tylko różnicą, że w 1683 roku podawano w nich kawę parzoną głównie po
turecku. Obecnie najbardziej popularny jest sposób włoski.
Sprawdźmy
zatem, jakie typy włoskiej kawy dostępne są w polskich barach i kawiarniach.
Caffè espresso (Włosi nazywają je po prostu caffè,
czyli kawa) – idea czarnej mocnej kawy, podawanej w niewielkiej filiżance
narodziła się w Turynie w 1884 roku, kiedy to Angelo Moriondo wymyślił specjalny
ekspres, służący do jej zaparzania. Dosyć mocny smak i aromat sprawiają, że
większość kawiarni dodaje do espresso niewielką szklankę wody. (Oczywiście
podawane są osobno!) Tak dla przepłukania ust. O popularności espresso świadczą
statystyki. Według Istituto Nazionale Espresso Italiano (Narodowego Instytutu
Włoskiego Espresso) w samych Włoszech wypijanych jest dziennie 70 milionów
filiżanek espresso, co daje oszałamiającą średnią 810 filiżanek na sekundę!
Robi wrażenie, ale ciekawa jestem, ile filiżanek wypijają Polacy…
Caffè decaffeinato, po raz pierwszy podane w Bremie w 1905 roku, to kawa o obniżonej zawartości
kofeiny. Brzmi niezachęcająco, trochę jak piwo bezalkoholowe. Prawda?
Caffè corto (wł. kawa krótka), to w rzeczywistości kilka kropel espresso, na jeden
łyk.
Caffè lungo (wł. kawa
długa) – spora ilość kawy, podawana tak najczęściej w Stanach Zjednoczonych i
Europie Środkowej i Wschodniej, we Włoszech wydaje się przesadą. A ze względu
na to, że Włosi na kawie znają się o wiele lepiej od Amerykanów może warto
byłoby pójść ich śladem i w przyszłości unikać dużych kubków rozrzedzonej kawy?
Co Wy na to?
Caffè in vetro (wł. kawa w
szklance) – jedyna różnica miedzy normalnym espresso a caffè in vetro jest
sposób ich podania. Ta druga serwowana jest koniecznie w niewielkim szklanym
kieliszku zamiast, tradycyjnie, w porcelanowej filiżance. Z pozoru mała różnica
estetyczna, ale niektórzy nie wyobrażają sobie picia kawy z filiżanki. No cóż…
Caffè corretto (wł. kawa
poprawiona), to espresso, ale z niespodzianką – zwykle dolewanych jest do niego
kilka kropel grappy lub innego alkoholu. Pomysłowe!
Caffè
macchiato (wł. kawa poplamiona)
uzyskuje się dzięki dodaniu do espresso niewielkiej ilości mleka (małej „plamki”).
Caffè schiumato (wł. kawa
spieniona), bardzo podobne do caffè macchiato, ale mleko dolewane do kawy musi
być koniecznie gorące i spienione. Mała różnica, a znaczenie ogromne.
Cappuccino, bez
wątpienia ulubieniec polskich kawoszy, we Włoszech pijane zwykle do śniadania (dodajmy: słodkiego
śniadania), w towarzystwie broszki lub croissanta. Przygotowywane jest z
mocnego espresso, mleka i mleka spienionego, chociaż w rzeczywistości istnieje
wiele sposobów na jego stworzenie. Najbardziej znane są dwa: cappuccino chiaro
(jasne) i cappuccino scuro (ciemne), a ich kolor zależy od ilości dodanego
mleka.
Mocaccino, w Polsce
mało znane, a szkoda. Jest to cappuccino z niewielką dozą gorącej czekolady.
Prawda, że brzmi pysznie?
Marocchino (wł. Marokańczyk),
kolejny rodzaj kawy niedoceniany jeszcze przez Polaków, a we Włoszech całkiem
popularny. Sam przepis pochodzi z Aleksandrii i zakłada powolne dolewanie do
szklanki ze spienionym mlekiem niewielkiej ilości kawy. Na koniec smak kawy
można wzbogacić jeszcze odrobiną sproszkowanej czekolady lub kakao.
Latte macchiato (wł.
poplamione mleko) – tutaj ważne są proporcje. Latte macchiato składa się z
dwóch warstw: mlecznego kremu (40 proc.) i espresso (60 proc.).
I jak? Wiecie
już, co zamówić przy okazji następnej wizyty w kawiarni?
* * *
Some of
types of Italian coffee. Did you know all of them?
Espresso (simply called “coffee”) was made for the first
time in Turin, in 1884 when Angelo Moriondo has invented a special coffee
machine.
Caffè
decaffeinato (decaffeinated
coffee), for the first time made in Bremen in 1905, is a coffee prepared in the
special way to deprive it of its caffeine content.
Caffè
corto (short
coffee) is a coffee reduced to a few drops.
Caffè
lungo (long coffee), in the United States and Central and Northern Europe is
considered a normal coffee. It’s less dense but it contains more caffeine than
a simple Espresso.
Caffè in
vetro
(“coffee In glass”) – the only difference between a normal coffee and Caffè in
vetro is a way of serving. Caffè in vetro is drunk in little glass instead of
classical porcelain cup.
Caffè
coretto is an Espresso with an interesting surprise inside – a drop of brandy or
other alcohol.
Espresso
macchiato is a
simple Espresso with a small amount of milk.
Caffè
schiumato is
really similar to Espresso macchiato but here the milk added should be cold and
fluffy.
Cappuccino, usually drunk for breakfast with croissant,
consists of espresso, milk and milk foam. Actually, the cappuccino can be prepared
in different ways. The most famous are two kinds: cappuccino chiaro (clear) and
cappuccino scuro (dark) – the color depends on the amount of milk added.
Mocaccino is a cappuccino with small dose of hot chocolate.
Marocchino is a coffee known in whole Italy. Born in Alexandria, is made by milk
and espresso coffee. You can also add chocolate or cocoa in it.
Latte
macchiato
consists of two layers: cream (40%) and espresso (60%).