Cappuccino, espresso, in vetro… The types of Italian coffee

Zdarzyło Wam się kiedyś przeglądać menu w kawiarni i czuć się jak na intensywnym kursie „włoski dla początkujących”? Caffè latte, cappuccino, latte macchiato… A po polsku? 

Okazuje się, że większość bywalców kawiarni zna kilka typów kaw i to do nich ogranicza swój wybór. Niedoinformowanie to warte jest jednak bliższej uwagi. Z kilku powodów. Po pierwsze, Polacy coraz chętniej spędzają czas przy kawiarnianych stolikach. To, co do niedawna było jedynie modą wielkich miast powoli upowszechnia się też w mniejszych miejscowościach i przekształca się nawet w stały nawyk konsumencki. Świadczą o tym statystki (bo wszystko ma swoją statystykę, nawet picie kawy). Wynika z nich, że w ciągu ostatniego roku ponad połowa Polaków odwiedziła kawiarnię, sieciową lub niezależną, przynajmniej raz w miesiącu, wydając przy tym średnio 20 złotych.   

Po drugie, Polacy odwiedzający kawiarnie najchętniej zamawiają podobno caffelatte i cappuccino. A może tak, ze względu na ciągle rosnącą nad Wisłą kawiarnianą hossę, warto byłoby od czasu do czasu urozmaicić swój kawiarniany repertuar?  

W Polsce kawa pojawiła się podobno po bitwie pod Wiedniem, zwycięsko zakończonej przez Jana III Sobieskiego. Wtedy to w Rzeczpospolitej zaczęto otwierać pierwsze kawiarnie. Z tą tylko różnicą, że w 1683 roku podawano w nich kawę parzoną głównie po turecku. Obecnie najbardziej popularny jest sposób włoski. 

Sprawdźmy zatem, jakie typy włoskiej kawy dostępne są w polskich barach i kawiarniach.

Caffè espresso (Włosi nazywają je po prostu caffè, czyli kawa) – idea czarnej mocnej kawy, podawanej w niewielkiej filiżance narodziła się w Turynie w 1884 roku, kiedy to Angelo Moriondo wymyślił specjalny ekspres, służący do jej zaparzania. Dosyć mocny smak i aromat sprawiają, że większość kawiarni dodaje do espresso niewielką szklankę wody. (Oczywiście podawane są osobno!) Tak dla przepłukania ust. O popularności espresso świadczą statystyki. Według Istituto Nazionale Espresso Italiano (Narodowego Instytutu Włoskiego Espresso) w samych Włoszech wypijanych jest dziennie 70 milionów filiżanek espresso, co daje oszałamiającą średnią 810 filiżanek na sekundę! Robi wrażenie, ale ciekawa jestem, ile filiżanek wypijają Polacy…

Caffè decaffeinato, po raz pierwszy podane w Bremie w 1905 roku, to kawa o obniżonej zawartości kofeiny. Brzmi niezachęcająco, trochę jak piwo bezalkoholowe. Prawda?

Caffè corto (wł. kawa krótka), to w rzeczywistości kilka kropel espresso, na jeden łyk.

Caffè lungo (wł. kawa długa) – spora ilość kawy, podawana tak najczęściej w Stanach Zjednoczonych i Europie Środkowej i Wschodniej, we Włoszech wydaje się przesadą. A ze względu na to, że Włosi na kawie znają się o wiele lepiej od Amerykanów może warto byłoby pójść ich śladem i w przyszłości unikać dużych kubków rozrzedzonej kawy? Co Wy na to?

Caffè in vetro (wł. kawa w szklance) – jedyna różnica miedzy normalnym espresso a caffè in vetro jest sposób ich podania. Ta druga serwowana jest koniecznie w niewielkim szklanym kieliszku zamiast, tradycyjnie, w porcelanowej filiżance. Z pozoru mała różnica estetyczna, ale niektórzy nie wyobrażają sobie picia kawy z filiżanki. No cóż…

Caffè corretto (wł. kawa poprawiona), to espresso, ale z niespodzianką – zwykle dolewanych jest do niego kilka kropel grappy lub innego alkoholu. Pomysłowe!

Caffè macchiato (wł. kawa poplamiona) uzyskuje się dzięki dodaniu do espresso niewielkiej ilości mleka (małej „plamki”).

Caffè schiumato (wł. kawa spieniona), bardzo podobne do caffè macchiato, ale mleko dolewane do kawy musi być koniecznie gorące i spienione. Mała różnica, a znaczenie ogromne.

Cappuccino, bez wątpienia ulubieniec polskich kawoszy, we Włoszech pijane  zwykle do śniadania (dodajmy: słodkiego śniadania), w towarzystwie broszki lub croissanta. Przygotowywane jest z mocnego espresso, mleka i mleka spienionego, chociaż w rzeczywistości istnieje wiele sposobów na jego stworzenie. Najbardziej znane są dwa: cappuccino chiaro (jasne) i cappuccino scuro (ciemne), a ich kolor zależy od ilości dodanego mleka.

Mocaccino, w Polsce mało znane, a szkoda. Jest to cappuccino z niewielką dozą gorącej czekolady. Prawda, że brzmi pysznie?

Marocchino (wł. Marokańczyk), kolejny rodzaj kawy niedoceniany jeszcze przez Polaków, a we Włoszech całkiem popularny. Sam przepis pochodzi z Aleksandrii i zakłada powolne dolewanie do szklanki ze spienionym mlekiem niewielkiej ilości kawy. Na koniec smak kawy można wzbogacić jeszcze odrobiną sproszkowanej czekolady lub kakao.

Latte macchiato (wł. poplamione mleko) – tutaj ważne są proporcje. Latte macchiato składa się z dwóch warstw: mlecznego kremu (40 proc.) i espresso (60 proc.).

I jak? Wiecie już, co zamówić przy okazji następnej wizyty w kawiarni?

* * *

Some of types of Italian coffee. Did you know all of them?

Espresso (simply called “coffee”) was made for the first time in Turin, in 1884 when Angelo Moriondo has invented a special coffee machine.

Caffè decaffeinato (decaffeinated coffee), for the first time made in Bremen in 1905, is a coffee prepared in the special way to deprive it of its caffeine content.

Caffè corto (short coffee) is a coffee reduced to a few drops.

Caffè lungo (long coffee), in the United States and Central and Northern Europe is considered a normal coffee. It’s less dense but it contains more caffeine than a simple Espresso.

Caffè in vetro (“coffee In glass”) – the only difference between a normal coffee and Caffè in vetro is a way of serving. Caffè in vetro is drunk in little glass instead of classical porcelain cup.

Caffè coretto is an Espresso with an interesting surprise inside – a drop of brandy or other alcohol.

Espresso macchiato is a simple Espresso with a small amount of milk.

Caffè schiumato is really similar to Espresso macchiato but here the milk added should be cold and fluffy.

Cappuccino, usually drunk for breakfast with croissant, consists of espresso, milk and milk foam. Actually, the cappuccino can be prepared in different ways. The most famous are two kinds: cappuccino chiaro (clear) and cappuccino scuro (dark) – the color depends on the amount of milk added.

Mocaccino is a cappuccino with small dose of hot chocolate.

Marocchino is a coffee known in whole Italy. Born in Alexandria, is made by milk and espresso coffee. You can also add chocolate or cocoa in it.

Latte macchiato consists of two layers: cream (40%) and espresso (60%).